Иностранцы жалуются на хамство в общественном транспорте

В редакцию газеты «Ту­ризм и отдых» пришло письмо от руководи­теля Инфоцентра японской культуры в Минске Масако Тацуми. Гражданка Японии искренне возмущена не­корректным поведением работников «Минсктранса». Ниже приводим текст письма:

«Я, Масако Тацуми, граждан­ка Японии, живу в Минске более 15 лет. 15 сентября 2010 года око­ло 16.37 я с мужем села в автобус №51 на остановке «Дмитриев Кирмаш» в районе Уручья-4. Следом за мной вошла контролер - жен­щина немолодая, лет 45, - и сра­зу потребовала с меня штраф, со­всем не обращая внимания на остальных пассажиров. Едва при­сев, я достала из сумки талон, ко­торый контролер у меня тут же ото­брала и пробила сама. Пробитый талон она мне не вернула и опять потребовала с меня штраф. Контролер сказала, что я села раньше остановки «Дмитриев Кирмаш» и что водитель видел, как я захожу на остановке «Поликлиника №28». Но остальные пассажиры автобуса говорили, что это неправда.

Я попросила вернуть мой та­лон, но, выйдя на остановке «Уручье-4», контролер угрожала вызвать милицию и пробовала вы­кинуть талон в урну. Видимо, она хотела уничтожить доказатель­ство, что я оплатила проезд. Но когда мой муж потребовал вернуть талон, она отдала его мне. Мы по­просили ее показать удостовере­ние контролера, но женщина от­казалась, кричала, что подаст на меня в суд. У нее на груди не было таблички. Однако у второго кон­тролера я прочитала фамилию «Дубровская». Я обратилась к ней, но Дубровская не сказала мне фа­милию и имя своей напарницы, и они вместе убежали в сторону депо Уручья-4.

Это не первый случай в моей жизни, когда контролер, увидев иностранца, сразу требует штраф за проезд, даже не проверяя дру­гих пассажиров. Мои друзья, японцы и другие граждане, также часто говорили мне об этом. Поче­му так происходит с иностранны­ми гражданами в минском транс­порте? В Японии и других странах есть такая система оплаты проез­да в автобусах: рядом с водителем стоит металлический ящик, пассажир бросает в него билет или монеты и после этого входит в автобус. Думаю, что в Республи­ке Беларусь также лучше было бы ввести такую систему, чтобы никто не смог ездить бесплатно и давать контролерам повод издеваться над пассажирами, а также портить хорошее настроение по дороге на работу и домой. А стоимость про­езда должна быть ниже.

Хочу выразить благодарность минчанам, которые ехали со мной в автобусе и поддержали меня в нелегкой битве с контролером. Хочется верить, что в Минске жи­вут доброжелательные люди, хотя и встречаюсь с такими контроле­рами».

Произошедшее с Масако Тацу­ми мы попросили прокомментиро­вать популярного белорусского ис­полнителя Змитера Войтюшкевича. Музыкальный проект «Месяц i сонца», когда в белорусском исполне­нии зазвучала японская народная музыка, вызвал интерес как в Бе­ларуси, так и в Японии. Два года назад Змитер Войтюшкевич дал два концерта в Стране восходяще­го солнца. Автором идеи проек­та, а также инициатором поездки была госпожа Тацуми. Вот что ска­зал Змитер Войтюшкевич:

«Мы псіхалагічна жывем з адчуваннем насцярожанасці і недаверу да людзей, не падобных да нас. Нават калі гэтае непадабенства толькі знешняе. Маючы досвед сумеснай працы са спадарыняй Тацумі, магу адзначыць, што жанчына яна вельмі дакладная. І калі склала скаргу і звярнулася да грамадскасці, значыць, сапраўды дапяклі. Масака Тацумі – чалавек дзеяння. І з культурнай, і з асветніцкай кропкі гледжання яна шмат робіць для беларуска-японскіх адносінаў. У Беларусі шмат замежных амбасадаў і прадстаўніцтваў, аднак асветніцкія замежныя цэнтры можна пералічыць па пальцах. Масака Тацумі з’яўляецца кіраўніком Інфацэнтра японскай культуры. І гэта вельмі важна. Нашы веды аб Японіі шмат у чым складаюцца са стэрэатыпаў, веды японцаў пра нас часцей за ўсё не складаюцца ні з чаго. Там ведаюць горад Мінск, краіну Беларусь – не. Масака Тацумі адкрывае японцам Беларусь. Не Расію –  Беларусь з нашай самабытнай культурай.

Масака Тацумі – не проста жанчына, якая пераехала сюды 15 гадоў назад. Гэта жанчына, якую чытаюць тысячы людзей у Японіі, якія глядзяць на Беларусь яе вачыма. Нашыя краіны настолькі адрозныя адна ад адной, што шмат што ў культуры паводзінаў, ці менталітэце, іх рэзідэнтам трэба тлумачыць. Напрыклад, чаму ў падсвядомасці большасці нашых дзяўчат закладзена жаданне абавязкова выйсці замуж і абавязкова за замежніка.

Упэўнены, што шмат хто з беларусаў палічыць сябе абражаным гэтым лістом. Мы пазіцыянуем сябе як нацыю гасцінную і талерантную. А тут атрымліваецца, што міф аб так званай беларускай гасціннасці разбіваецца аб некарэктныя ўчынкі злосных кантралёраў. Праблема ў тым, што мы мала размаўляем наконт гэтага. Паміж беларусамі не ўзнікае дыскусіі. Усе ведаюць, што праблемы ёсць, але іх не абмяркоўваюць, таму нічога не мяняецца. Між тым гасціннасць – гэта не толькі «чарка і шкварка». Навука этыкі і талерантнасці да іншых нацыянальнасцяў, рэлігій і г.д. грунтуецца не толькі на прыёме гасцей. Тут закладзены нашмат больш глыбокія паняцці, якія павінны тлумачыцца яшчэ са школы. Гасціннасць павінна мець у тым ліку і карысныя для краіны вынікі. Трэба, каб нас ведалі за мяжой, каб мы раслі ў эканамічным плане. Такім грэблівым стаўленнем да замежных гасцей мы незаўважна ствараем негатыўны імідж краіны.

Мне даводзіцца шмат ездзіць па свеце. Безумоўна, у любой краіне свету можна патрапіць у непрыемнасці і быць абражаным. Аднак у большасці зведаных мною мясцін стаўленне да гасцей было вельмі паважнае і шчырае. Так, у Японіі мала размаўляюць па-ангельску, і гэта было перашкодай у стасунках. Аднак мною апекваліся, а я быў удачным гледачом і слухачом. Я ехаў туды з адкрытым сэрцам і пустым вінчэсцерам. У ЗША, напрыклад, не было моўнага бар’ера. Людзі там вельмі ветлівыя і вясёлыя, іх карані – па ўсім свеце. Прыемна, калі ў гаспадара музычнай крамы дзе-небудзь у Новым Арлеане дзед паходзіць з Беларусі, і твая краіна для яго што-небудзь да значыць. Напрыклад, у Францыі мы хацелі патэлефанаваць і зайшлі на пошту, дзе ў нас запыталіся: «Беларусь – гэта горад ці краіна?» Цяпер, пасля паразы ў футбол, французы ведаюць, што гэта за краіна такая, а тады давялося тлумачыць… У палякаў увогуле шмат сваякоў у Гародні, Нясвіжы, Наваградку, Магілёве, таму і да беларусаў стаўленне з большага добрае. Аднак шмат што залежыць і ад тваіх уласных паводзінаў за мяжой, бо ты – прадстаўнік сваёй краіны.

Нам яшчэ доўга трэба расказваць пра сябе і вельмі асцярожна падбіраць дзеля гэтага словы. Аднак спачатку мы павінны ўсвядоміць, хто мы і што мы. І перш чым запрашаць гасцей, падумаць: навошта яны нам? З якой мэтай мы іх запрашаем? Мы павінны любіць свет і суседзяў. Быць здольнымі вучнямі і не баяцца вучыцца. І больш падарожнічаць. У сітуацыі нетрывалага іміджу Беларусі за мяжой мы маем «шансы» стаць «краінай злосных кантралёраў».

Подготовила Яна ШИДЛОВСКАЯ